Jeszcze raz o Fundacji

Oczywiście chodzi o jedną z najbardziej zasłużonych dla Polonii montrealskiej organizację, czyli Polską Fundację Społeczno-Kulturalną w Quebecu, a właściwie o jej aktualnego prezesa.

W dniu 16 czerwca br. odbyło się 26-te Walne Zebranie członków Fundacji, w czasie którego Konsul Generalny Rzeczpospolitej Polskiej dr.Witold Spirydowicz, wręczył prezesowi Zbigniewowi Małeckiemu, Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP nadany przez Prezydenta Polski za wybitne zasługi na polu pracy polonijnej w Montrealu. Oczywiście były gratulacje, okolicznościowe prezenty, a Prezes dziękując Konsulowi zaznaczył, że otrzymane odznaczenie traktuje jako wyróżnienie całej Fundacji.

Zbigniew Małecki urodził się w 1922 r. w Łodzi. Gimnazjum państwowe im. Stefana Żeromskiego i "mała" matura.  1939 egzamin konkursowy do Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni. Praktyka na najnowszym transatlantyku m/s Chrobry w inauguracyjnym rejsie do portów Ameryki Południowej. Wybuch wojny zastał statek w Pernambuco / Brazylia. Podróż okrężną drogą do Wielkiej Brytanii (Southhampton). Od listopada 1939 do kwietnia 1940 praktyka w biurze GAL'u (Gdynia-America Lines, armatora "Chrobrego").

W kwietniu 1940, po zgłoszeniu się do służby wojskowej, wyjazd do Francji. Przydzielony do 2 DSP. W czerwcu 2 DSP po walkach w rejonie Belfortu i zaciętych bojach w rejonie Maiche i St-Hippolyte z dywizją pancerna gen. Guderiana (18-19 czerwiec), osłaniając wycofujące się dywizje francuskie, 2 DSP, jako ostatnia jednostka 45 korpusu armii francuskiej, przekroczyła granice Szwajcarii w nocy z dnia 20 na 21 czerwca.

Dzięki porozumieniu władz polskich i szwajcarskich utworzono specjalne obozy dla internowanych, by umożliwić im ukończenie studiów. Był obóz gimnazjalny i licealny w Wetzikonie k/Zurychu i trzy obozy uniwersyteckie. Po zdaniu matury polskiej i szwajcarskiej w 1943 r., od 1943 do 1947 r. studia na Uniwersytecie Fryburskim (humanistyka - histora filozofii, historia sztuki i historia, równolegle studia dziennikarskie).

Współredaktor Pamiętnika Literackiego, Horyzontów i Pod Prądu w Szwajcarii. Współpracownik Kultury, Wiadomości, Polski Walczącej, Syreny, Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza, Trybuny (organ NiD'u), Everybody's Daily - Buffalo USA i różnych efemeryd. Od 1947 do 1950 redaktor Biuletynu SPK, wydawnictwa Zarządu Głównego SPK w Szwajcarii.

W Kanadzie od 1951 r.  Do 1983 r. pracuje zawodowo w Montrealu w firmie telekomunikacyjnej Canadian Marconi. Od 1987 działa społecznie w Polskiej Fundacji Społeczno-Kulturalnej, od 1990 prezes Fundacji. 1990-92 sekretarz generalny KPK (Q), redaguje Głos KPK; od listopada 1990 współpracownik Gazety we wkładce Gazeta Montreal, Związkowca i Biuletynu Polonijnego, redaktor Biuletynu Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie. Od 1989 r. Prezes Rady Administracyjnej Polsko-Kanadyjskiego Instytutu Dobroczynności (powyższy życiorys ukazał się w biuletynie Fundacji, wydanym z okazji jubileuszu 25-lecia).

Wracając do zebrania, to otworzył je krótkim wystąpieniem Stefan Władysiuk, sekretarz zarządu Fundacji. Odczytał proponowany porządek obrad, poprosił o minutę ciszy dla uczczenia zmarłych fundatorów i członków Fundacji oraz powitał zebranych, a szczególnie Konsula Generalnego R.P. dr.Witolda Spirydowicza, który przybył aby dokonać dekoracji prezesa Fundacji. Po wręczeniu odznaczenia i gratulacjach, Konsul Generalny zaznaczył, że jest niezmiernie zadowolony, że jeszcze przed zakończeniem swojej kadencji i powrotem do Polski, miał możliwość dekorowania tak zasłużonego działacza polonijnego, jakim jest Zbigniew Małecki. Tak samo wielu zebranych na sali gratulowało oraz wręczało okolicznościowe prezenty odznaczonemu prezesowi.

Następnie odczytano protokół z poprzedniego walnego zebrania, a prezes oraz skarbnik-Marek Galwin, odczytali swoje sprawozdania. Oczywiście po sprawozdaniach, najdłużej dyskutowano sprawy finansowe, a zebrani, szczególnie obecny na sali Leszek Missala,  zadawali wiele bardzo istotnych pytań. Z kolei głos zabrał honorowy członek, jeden z założycieli Fundacji, Czesław Ochman, który przedstawił sprawozdanie dotyczące Kwatery Zasłużonych na cmentarzu Notre-Dame-des-Neiges, dziękując wszystkim, a szczególnie Czesławowi Lorencowi za wydajną współpracę. Tutaj należy dodać, że Czesław Ochman był inicjatorem założenia Fundacji, a także długoletnim przewodniczącym Komitetu Darów i Zapisów zajmującego się Kwaterą Zasłużonych, z czego się wycofał ze względu na stan zdrowia. Jego następcą miał być Jan Szweykowski, który jednak nie objął tej funkcji i tymczasowo sprawami darów i zapisów zajmuje się zarząd Fundacji. Jak dotychczas Kwatera Zasłużonych przyniosła $ 596,698.00 dochodu  i można mieć nadzieję, że kwota ta wzrośnie ponieważ są jeszcze wolne miejsca.

W kolejnej dyskusji zabierało głos wiele osób, a Jan Szweykowski wystąpił z projektem powołania Rady Programowej, która zajęłaby się badaniami i wprowadzaniem w życie nowych metod pozwalających na powiększenie kapitału Fundacji do 2-milionów dolarów. Łączyłoby się to 
z ograniczeniem dotacji przez następne 3-lata. Przypomniał także znany fakt, że dawna Polonia budowała kościoły oraz domy polskie, a aktualna Polonia założyła Polską Fundację Społeczno-Kulturalną. W odpowiedzi na  propozycję powołania Rady, sekretarz zarządu Stefan Władysiuk wyjaśnił, że aktualnie Komitet Darów i Zapisów spełnia tą rolę.

Potem odbyły się wybory do Rady Administracyjnej Fundacji w czasie których, przez aklamację potwierdzono aktualny skład osobowy. Jeszcze przegłosowano jednogłośnie propozycję Czesława Ochmana, aby nadać tytuły członków fundatorów pracownikom Kasy Polonijnej w latach 1970-tych, którzy pomogli w założeniu Fundacji, a wieloletni działacz polonijny Bernard Kmita stwierdził, że mamy w Montrealu nowych ludzi, którzy mogliby wejść do Zarządu Fundacji. Po zamknięciu zebrania podano zakąski, ciasta oraz kawę i herbatę, a  wybrana Rada Administracyjna spotkała się przy osobnym stoliku. 

Na zakończenie pozwolę sobie zacytować apel Fundacji: "Od marca 1979 r. do grudnia 2004 r. Polska Fundacja Społeczno-Kulturalna wypłaciła na cele polonijne, w dotacjach oraz stypendiach kwotę $ 814,007. Jaki jest Twój udział w tej akcji? Pomóż Polskiej Fundacji zebrać drugi milion! Wpłatą $ 100 stajesz się członkiem zwyczajnym; $ 1000 - fundatorem; darem $ 10,000 fundujesz doroczne stypendium Twego imienia dla Polskich studentów! Informacje: Zbigniew Małecki (514) 733-7500 oraz Stefan Władysiuk (514) 398-6978.

Leszek Sołek